սեւ մազերէն խուրձ մը, ոը միշտ ինկած կ՚ըլլայ ճակտին վրայ, յետոյ՝ տժգոյն, բարձր ու լայն ճակատը։ Կամաց կամաց կը գծագրուին իր յօնքերը, խոշոր, սեւ ու տարօրինսկ կերպով պայծառ աչքերը։ Շրթունքները՝ տժգոյն, կզակը՝ սիրուն ու ամուր ու աղուամազերով ծածկուած, եւ իր պարանոցը վերջապէս, որ գրկուած է սեւ օձիքով։ Անոր խոշոր ու թուխ մարմինով գլանիկը միշտ կը վառի շրթունքներուն մէջտեղը, եւ իր նայուածքը այնքան տխուր կ՚ըլլայ, ու իր թարթիչներուն շուքը գունատ այտերուն վրայ այնպէս խռովիչ, որ բնազդաբար շրթներս կը բացուին, եւ սիրոյ ու գուրգուրանքի խօսքեր կ՚արտասանեմ գինով շրթներով։ Կ՚ըսեմ.
— Սուրէ՛ն, նայէ՝ ինչ հոտաւէտ ու գեղեցիկ ծաղիկներ ձմրան մէջտեղը։ Քու ներկայութիւնդ պատուելու համար է, որ խնդրեցի եղբօրմէս, որ զանոնք գնէ։ Նայէ սա ծաղիկի տժգոյն թերթերուն...
Ան կը նայի ու կը հոտոտէ զայն եւ կ՚ըսէ.
— Շա՜տ տժգոյն է։
— Դո՛ւն ալ շատ տժգոյն ես, Սուրէն,— կ’ըսեմ ու կը շոյեմ իր մազերը եւ դողահար մատներով ետ կը տանիմ իր սեւ մազերու խուրձը, որ կախուած է ճակտին վրայ։
Ան կը խնդրէ, որ իրեն համար նուագեմ Չայկովսկիէն կտոր մը կամ հայրենի եղանակ մը, որ անպայման տխուր պէտք է ըլլայ։ Արմուկներով կը կռթնի դաշնակին ու կ՚արտասուէ մանուկի պէս, մինչդէռ անձրեւը կը շառաչէ դուրսը։ Ես կը վառեմ լոյսը ու կը մխիթարեմ զայն։
Կ՚ըսեմ.
— Սուրէ՛ն, մի՛ լար։
Ու շրթներս կը բացուին, եւ ամէն հպարտութեան զգացում կը մեկնի ինձմէ։
— Չար,— կ՚ըսեմ՝ նստեցնելով զայն քովս ու շոյելով իր մազերը,— չե՞ս զգար, որ քեզ կը սիրեմ, ըսէ՛, չե՞ս զգար։
Ու ես ու ան կ՚արտասուենք։ Ան կը դնէ իր գլուխը ուսիս ու կը պատմէ իր որբութեան մասին։ Ի՜նչ փոյթ, թէ դուրսը ժամը կը քալէ արագութեամբ։ Ի՜նչ փոյթ, թէ մեր ծառերը կը չարչարուին անձրեւին տակ։
Կ՚ըսէ.
— Կը սիրեմ Ձեզ։
— Շա՞տ,— կը հարցնեմ դողդոջուն։
— Օ՜, կը սիրեմ Ձեզ,— կը կրկնէ ան դողդոջուն, ճակատագրականօրէն,— ու կը զգամ, որ պիտի մեռնիմ։
— Լռէ՜, լռէ՜,— կ՚ըսեմ՝ բերանը ծածկելով տժգոյն մատներով։
— Բայց այո՛,— կը կրկնէ ան,— կը զգամ, որ պիտի մեռնիմ։ Գիշերները երբեմն կ՚արթննամ սարսափելի մղձաւանջէ մը, հիւանդ, տրտում, տժգոյն։ Այդ զգացողութիւնը այնքան կը թանձրանայ շուրջս, որ հակառակ որ կը կարծեմ, թէ վարժուած եմ մահուան գաղափարին, սարսափէս կը սառի մարմինս։ Եւ կուլամ բարձր ձայնով ու կը կանչեմ Ձեզ, կ՚արտասանեմ Ձեր անունը։ Կը կանչեմ. «Եկէ՛ք, եկէ՛ք, օրիո՛րդ, տեսէք ինչպէս կը դողդոջեն ձեռքերս. դալուկ ունիմ ու կարօտ եմ խռովիչ ու քաղցր սիրոյ բառերու։ Թո՛յլ տուէք քակեմ Ձեր մազերը ու գլուխս պահեմ անոնց բարութեան մէջ։ Ձեր ձեռքը դրէք գլխուս վրայ ու խօսեցէք ինծի»։
Յետոյ երկուքով դուրս կուգանք պատշգամբ, եւ ան, ինչպէս պարասրահէն դուրս եկած ատեննիս, կ՚արտասանէ նորէն յուզումէն ծանր ձայնով ֆրանսացի տրտում ու մեռեալ բանաստեղծի մը մէկ պզտիկ տաղը իր քիչ մը կոպիտ հնչումով, բայց տառապելով ու տժգունելով եւ յուզելով զիս ու արտասուքի կաթիլներ բերելով աչքերուս.
