Էջ:Shirvanzade, Collection works, vol. 4.djvu/289

- Ի՞նչպես, իմ տանտերերը առաջ հարո՞ւստ են եղել։

— Հարուստ չէին, բայց մի բան ունեինք Մարթայի հայրը վաճառական էր, նոր է սնանկացել։ Այժմ եթե մի կտոր հացի կարոտ չլինեին, կարելի էր դարձյալ հուսալ, որ Մարթան կառողջանա, եթե մի քանի միջոցներ գործ դնեին։

— Արտասահման ուղարկել։

— Ո՛չ, արտասահմանը հեռու է, կա ավելի մատչելի միջոցներ և իմ կարծիքով երկու ամենագլխավորները։ Լսեցե՛ք, մի փոքր առաջ, երբ Մարթայի մայրը հիշեց սուրբ Գևորգի անունը, ես մտքումս ծիծաղեցի։ Բայց ես մասամբ սխալվեցի։ Այժմ կարծում եմ, որ սուրբը կարող է օգնել։

— Ի՞նչպես,— գոչեցի ես զարմացած։

— Դուք։ նկատե՞լ եք, որ խելագարն ուզում է միշտ դուրս փախչել և խոսում է սարերի, ձորերի, անտառների մասին։

— Նկատել եմ։

— Գյանջի սուրբ Գևորգ ասված տեղում ես եղել եմ։ Դա մի հրաշալի վայր է։ Այնտեղ խելագարը կտեսնե յուր սիրած սարերը, ձորերը և անտառները։ Կարելի է նրան ազատություն տալ այնտեղ, և ով գիտե, գուցե արձակ բնությունը բարերար ազդեցություն գործե նրա վրա։ Այս մեկ միջոցը, կա և երկրորդը, nր նույնպես պետք է գործ դնել։

— Ա՞յն է։

— Մարթայի այժմյան խելագարությունը, բացի ասածիցս, ունեցել է և երկրորդ պատճառը, ոչ թե պատճառ, այլ, եթե կարելի է այսպես ասել, մի տեսակ օժանդակող տարր․․․ Դա կնոջ ֆիզիոլոգիական հատկությունն է․․․ է՜հ, պարզ ասեմ... նրա պահանջները... տեսնո՞ւմ եք, պարոն, այդ խելագարը որքան առողջ է, որքան կենդանի։ Խելոք ժամանակ նա ավելի առողջ էր և ավելի վառվռուն։ Նրա աչքերից, կարծես, արյուն էր կաթում, շրթունքները միշտ բաց էին, այտերը միշտ վառված։ Է՜հ, ինչ երկարացնեմ, նա հազիվ կարողանում էր յուր կիրքը զսպել․․․ Վերջապես, դուք իմ միտքն ավելի լավ կհասկանաք եթե մտածեք, որ Մարթայի կատաղությունը կրկնվում է պարբերաբար, ամիսը մի անգամ։

Մեր խոսակցությունն ընդհատվեց Սերգոյի երևալով։ Բայց Գալֆայանի խոսքերը դրոշմվեցին իմ մտքում։