153
Տպագրվում է ըստ «Սովետական գրականություն» ամսագրի 1973 թվականի № 2-ում հրատարակված տեքստի։
1 Խոսքը «Պատասխան Ավետիք Ահարոնյանի «Բաց նամակին»-ի մասին է, որ տպագրվեց 1916-ի հուլիսին հայ պարբերականներում (ավելի հանգամանորեն տե՛ս այս հրատարակության 3-րդ հատոր, էջ 140 142 և 358—359):
2 «Գործ» ամսագիրը սկսեց հրատարակվել 1917 թվականի հունվարից։
3 Հոդվածը «Петрос ди Саргис Гиланенц» վերնագրով տպագրվել է «Армянский вестник»-ի 1916 թվականի № 27-ում։
4 Այդ հոդվածը գրվել և հրատարակվել է «Армянский вестник»-ի 1916 թվականի 42, 43 համարներում «Общественное развитие российских армян» վերնագրով և «По поводу книги Д. Анануна» ենթավերնագրով: Անանունի գրքի վերնագիրն է «Ռուսահայերի հասարակական զարգացումը XIX դարում»։
5 Նիկոլ Աղբալյան (1873—1947)— բանասեր, գրականագետ, մանկավարժ, դաշնակցություն կուսակցության ղեկավարներից։
154
Տպագրվում է ըստ ինքնագրի (ԳԱԹ, ՏՖ)։
Թվագրվում է ըստ բովանդակության:
1 Խոսքը «Сборник армянской литературы» գրքում տպագրված «Очерк армянской литературы» հոդվածի մասին է։
2 Լեո, Ռուսահայոց գրականությունը..., Վենետիկ, 1904:
3 Վ. Փափազյան, Պատմություն հայոց գրականության, Թիֆլիս, 1910:
4 Ադրբեջաներեն է, նշանակում է՝ հոր գլուխը վկա:
5 «Պեպո»-ի առաջին ռուսերեն թարգմանությունը լույս չի տեսել, Երկրորդ անգամ թարգմանել են Յուրի Վեսելովսկին ու Ալեքսանդր Ծատուրյանը և առանձին գրքով լույս ընծայել («Пепо» — бытовая комедия в трех действиях Габриела Сундукяна, Москва, 1896) Վեսելովսկու ներածական հոդվածով: Երրորդ անգամ թարգմանել է Տերյանը։ Այդ թարգմանությունը վերագրվել է նաև Գորկուն. «Մաքսիմ Գորկին ինքը, — գրում է «Մշակ» թերթը, — թարգմանում է Սունդուկյանի «Պեպո»-ն (1915, № 246, 6 նոյեմբերի)։
6 «Сборник армянской литературы» գրքում տպագրած «Армянский вопрос в России» հոդվածի համար:
7 Խոսքը «Գարուն»-ի 3-րդ գրքում տպագրված «Ավետիս Ահարոնյան» հոդվածի մասին է։
8 Pro domo sua — լատիներեն է, նշանակում է` իր անձնական գործի մասին, իրեն պաշտպանելու համար: