Էջ:White Varsenik.djvu/264

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Այս էջը սրբագրված է

Մնասցես բարյավ, սե՛ր իմ, սե՛ր,
հրավեր մարտին որոտաց,
Թե չեմ քաջաց ես ընկեր՝
Չկա բաժին ինձ փառաց...


Ամիսներ ամբողջ չէին հաջողեր ճիշտ բառեր սովրիր Մանավանդ վերջին երկու տողերը։ Բարեբախտաբար գրաբարի՝ առաջին դասը վրա հասավ ու անհապաղ գոհացուցի հետաքրքրությունս՝ ստիպելով ուսուցիչը, որ թարգմանե զանոնք մեր աշխարհիկ հայերենով։ Երգը կըսեր։

Թանկայց մարտին ես ի գոռ,
Տեսչուք երկինս մեք զիրար...


— Ծո՛ տղա,— ըսավ ուսուցիչը զվարճանալով,— այդ ջրհեղեղյան երգը ուրտեղե՞ն սովրած ես,— շփեց մորուքը ու թարգմանեց,— եթե գոռ պատերազմի ընթացքին վիրավոր ինկա, այն ատեն երկնքի մեջ իրար վերստին կտեսնենք...

Իսկ ես մտքես հայհոյեցի, հակառակ խորին երջանկությանս, իր իրապես ջրհեղեղյան մորուքին, որ Հոբ երանելին կհիշեցներ։ Այդ հանդիսավոր ավանակը ոչ միայն չէր ջանար մեր քաղցր լեզվին կրակը ձգել մեր արյան մեջ, այլև կհանդգներ ծաղրել մեր բաբախուն սերը։ Նույն հտպիտին հետ, գրեթե ամեն դասի խնդիր կունենայի արդեն։ Կարելի չէր բան մը հարցնել, առանց հետևյալ պատասխանը ստանալու։

— Բառաբան բացեք, է՛ֆենտիմ...

Ուղղագրության դասին ընթացքին անընդհատ կհեգներ տղաքը։ Կհիշեմ միջադեպ մը։ Թովմաս Թերզյանի մեկ գոհարի պես սիրուն ոտանավորը դրի կառնեինք։ Այդ ծերունի խրտվիլակը կկարդար զայն առանց ջերմության, առանց սիրո՝ իր երկար հասակովը տնկված է՛ն անընդունակ աշակերտին կուշտը։ Երբ հասավ դժվար տողին՝ անմիտ ժպիտ մը կաղամբի պես բացվեցավ մորուքին մեջ ու բառերուն կեսը կլլելով, որպեսզի մեզ վրիպեցնե, իր աղտոտ պեխերուն մեջեն մրթմրթաց.

Ո՛հ գերեզմանս այնտեղ ըլլար,
Ուր Վոսփորի դարեվանդներ,
Ծադկահյուսակ ու միշտ դալար,
Թանան յալիս իրենց պատկեր: