վստահ ըլլալով տեղին քահանային վրայ։ Ամեն կողմ ոստիկաններ կը վխտային. հազիւ գիւղին մէջ քանի մը քայլ առի, երբ տեսայ, որ սայլով դիակներ կը բերէին. ասոնք սպաննուած հայեր էին։ Գացի. զարկի քահանային դուռը. տէրտէրը և երէցկինը զիս գրկաբաց ընդունեցին. յայտնեցի մեր կարիքները և խնդրեցի, որ գոնէ մէկ օր մեզ հիւրընկալեն։ Քահանան յայտնեց, որ նոյն իսկ մեր ապահովութեան համար անկարելի է գիւղին մէջ ապաստանիլ, բայց իր որդին Խաչիկը յորդորեց, զայն խրախուսեց և մղեց անձնուիրութեան, որպէսզի հակառակ ակնյայտնի վտանգին մեզ առաջնորդէ գիւղէն մէկ քիլոմեթր հեռու գտնուող քարայրը, և ինքը խոստացաւ մեզ ղրկել մեր օրական պարէնը։ Քահանան և երէցկինը այնքան ծեծեր էին, որ երէցկինին մէջքը կոտրած էր, և քահանան ուշակորոյս մնացեր էր երկար ատեն։ Գիւղը մնացած էին չորս այր մարդ միայն՝ քահանան, իր տղան, պանդուխտ մը և գզիրը: Մնացեալ այրերը ամենքն ալ տարեր էին, չէին գիտեր՝ ո՞ւր, մեռելային մթնոլորտ մը կը տիրէր ամեն կողմ, ամեն ինչ անտէր մնացած էր, ծիծաղը և ուրախութիւնը անհետացեր էր դէմքերու վրայէ, և կիները՝ դժգոյն, լալագին և լռին՝ ուրուականներու ձև ունէին։
Խաչիկը մեզ առաջնորդեց արևմտեան ճակատը գտնուող յիշեալ քարայրը, որ փոքրիկ, աննկատելի անցք մը ունէր. ներս մտնելով, տեսանք երկար սրահ մը և մէկ սենեակ՝ մէկ կողմը ու երկու սենեակ՝ միւս կողմը. հին ժամանակներ հայ ժողովուրդը շինած էր այդ քարայրը չար օրերու մէջ հոն ապաստանելու համար։ Հազիւ թէ տեղաւորուած էինք, տեսանք մարդ մը, որ կը թափառէր. լրտես կարծեցինք և ուզեցինք բռնել, բայց անիկա փախաւ. երկու տղաք ետևէն հասան, ձերբակալեցին ու տեսանք, որ խելագարուած հայ մըն է:
Երեկոյան իջանք մատուռը, ուր գտանք երեք հայ փախստական զինուորներ։ Ասոնք պատմեցին, թէ ինչպես կը սպաննեն ճամբաներու վրայ աշխատող հայ զինուորները։ Գիշեր էր արդէն և մատուռին մէջ կ՚ աղօթէինք, երբ մէկալ երեք կիներ ներս մտան։ Քահանան ղրկեր էր մեզի խորոված գառ մը, ոչխար մը, ինչպէս նաև մածուն, հաց, բաղարջ, գաթայ և այլն։
Երկրորդ օրը տեղերնիս փոխեցինք և գացինք ակերու վերև բլուր մը, ուր նոյնպէս քարայրներ կային։ Մտանք անոնց մէկուն մէջ, ուր մատուռ մը կար և մոմեր կային վառուած. հասկցանք, որ յաճախուած տեղ մըն է ատիկա, բայց ուրիշ բան չէինք կրնար ընել։ Երեկոյին տղաքը գիւղ գացին հաց բերելու, թէև կը լսեն, որ ոստիկաններ կան հոն, բայց շարունակ տեղացող անձրևներէն զզուած՝ հակառակ վտանգին կը
