Փչում են, փչում են կործանման փողերը։
Ին՞չ անենք, ին՞չ անենք մենք հիմա
Ճամփաների կոխկրտված կողերին։
Բավակա՛ն է դունչերիդ հեզությունը։ 5
Հաճելի է կամ չէ — վերցո՛ւր։
Լավ է, երբ վերջալույսը բարկանում է
Եվ ձեր հաստ նստուկին խփում է
Արնոտած ավելով իր ցուրտ։
Շուտով եղյամը սպիտակ կնստի 10
Գյուղակի վրա՛ այն և այս դաշտում։
Ո՛չ մի տեղ չեք փախչի դուք կորստից,
Ո՛չ մի տեղ չեք փախչի թշնամուց դուք։
Ահա, ահա՛ նա, երկաթե փորով,
Ձգում է իր թաթը դաշտերի բկին, 15
Հոտոտում է օդը ալյուրոտ քթով
Ու սրել է ականջը ջրաղացը հին։
Եվ ուղեղը տված հորթերին,
Լռակյաց, հեզ եզը բակում
Քսելով իր լեզուն մսուրին՝ 20
Դաշտերին վտանգ է զգում։ —
2
Ախ, այդ չէ՞ պատճառը, որ գյուղում
Լալիս է հարմոնը աղիողորմ․
Տա—լյա, լյա—լյա, տի—լի—լի—գոմ,
Կախվում է ճերմակ պատուհանում։ 25
Եվ դեղին, դեղին քամին աշնան
Այդ չէ՞ պատճառը, որ ծառերից,
Չոր տերևներ է քերում թոշնած,
Ինչպես քերում են ձիերին։
Գալի՜ս, գալիս՜ է զարհուրելին, 30
Քանդում թավուտը երկաթ թաթով —
Եվ մեր երգերը է՛լ ավելի
Դառնում են դառը ու դառնաթով։
Օ, արշալո՛ւյս դու էլեկտրական,
Ծխնելույզի ու փոկի խուլ մարտ. 35
— Փայտյա որկո՛րն է խուղերի այն
Ցնցում տագնապը, տենդը պողպատ։
3
Տեսե՞լ եք դուք արդյոք,
Ո՞նց է վազում դաշտով,
Մշուշե լճերում կորած՝ 40
Երկաթե պնչերից փնչալով,
Չուգունե թաթերով գնացքը։
Իսկ նրա ետևից,
Խոտերի միջով,
Ինչպես ձիարշավի տոներին ուրախ, 45
Ծառսելով ոտները իր չոր՝
Վազում է կարմրաբաշ մի քուռակ։
Օ, քնքո՜ւշ, քնքո՜ւշ իմ խելառ․․․
Ախր ո՞ւր է, ո՞ւր է նա արշավում․
Նա չգիտե՞ արդյոք, որ ձիերին հիմա 50
Հաղթել է պողպատե ձիախումբը։
Նա չգիտե՞ արդյոք, որ դաշտերում այս ցուրտ
Չի դառնա հինը իր վազքից,
Երբ մի ձիու դիմաց պեչենեգը հարուստ
Տալիս էր մի զույգ ռուս կին։
55
Այլ գույներ է բախտը շուկայում քսում,
Այլ գույնով է ներկում ծանծաղուտը մառ, —
Եվ ձիու հազա՛ր փութ կաշիով ու մսով
Առնում են հիմա մի շոգեկառք։
4
Սատանա՜ն քեզ տանի, վա՛տ հյուր։ 60
Մեր երդը չի՛ հաշտվի քեզ հետ։
Ափսոս որ, ինչպես դույլը հորում,
Չկորար սկզբիցևեթ։
Նրանց հե՜շտ է կանգնել՝ շուրթերը
Թիթեղե համբույրով ներկել․ 65
Միայն ի՛նձ է վիճակվել կյանքում
Իմ երկրին ալելու երգել։
Սրանի՛ց է, որ աշնան թենին
Գլուխը ցանկապատին տվել՝
Ջախջախվել է կարմիր մորենին, 70
Իր պտղի արյունով ողողվել։
Սրանի՛ց է, որ թախծով լցվեը
Զրընգուն երգը գյուղի —
Եվ հարդոտ, հարդահոտ մուժիկը
Ճաշակեց դառնահամ օղի։ —