Հայ դասական քնարերգություն, հատոր 1/Բառացանկ

Վիքիդարանից՝ ազատ գրադարանից
Բառացանկ

Գևորգ Դևրիկյան

[ 176 ]
ԲԱՌԱՑԱՆԿ

Ա.
ԱԹԼԱԶ, ԱՏԼԱՍ, ԱԴԼԱՍ — մետաքս
ԱԼՎԱ — վերստին, կրկին
ԱԼՎԱՐ — անծանոթ բառ
ԱՂՈՒէՆՈԻՆ — աղավնին
Ա՛Մ — ապա, թե, դեհ
ԱՄԱՆԱԹ — ի պահ, ավանդ, հավատարմություն, վստահություն
ԱՄՕԼ — գործող եզների վերջին լուծը
ԱՅ — սուրբ
ԱՆԱԽՈՒՆ — անհուն, անհաշիվ, անսահման
ԱՆԽՈԻՄ — անհուն
ԱՆՀԱՌԻ — անկեռիք, անատամ
ԱՊԱԽՏ — ոչինչ համարել, անտեսել, ուրանալ
ԱՊԱՐԱԹՈՎ — կոտրատվելով
ԱՋՐէ ԴԳԱԼ — հաճարենուց պատրաստած գդալ
ԱՍՏԱՆՎՈՒՐ, ԱՍՏԸՆԻՈՐ — աշխարհ
ԱՏԱԿ — հատակ, գետին
ԱՐԱՆ — անստույգ բառ
ԱՐՏԱԴ — մարտադաշտ

Բ.
ԲԱԺ — հասակ
ԲԱԼԱԿ — փայլար
ԲԱԽՉԱՅ — պարտեզ
ԲԱՆԻՐ — պանիր
ԲԱՇԸԼԵՆ — ձմերուկ
ԲԱՇԼԱՅԻՑ — սկսեց
ԲԱՐԸՇԵԼ — հաշտվել, համաձալնել
ԲէՀԼԻՎԱՆ — ըմբիշ, քաջամարտիկ, դյուցազն, հսկա
ԲԷՄՈՒՐԱԴ — իղձն անկատար
ԲԸՐՉԱՄ — հեր, մազ
ԲԻՐԱԴԻ — ամբողջ, բոլոր
ԲԼՊՈւԼ — սոխակ
ԲՈԶ — ԲԵԴԱԻԻ — գորշ նժույգ
ԲՈՒԶ — գառ կամ ուլ, բուծ, ամլիկ գառ
ԲՈԻԼՔ — խումբ, բույլ, բազում

Գ.
ԳԱԹԱՂՈՒՏ — ծամթել
ԳԱԼԱՊԱՆ — կալվոր, կալսող, կալապան
ԳԱՂ ՏԱԼ — պահել, պահ տալ
ԳԵԱՇՏ — խրախճանք
ԳԵՍՏՐԱՍ — որսորդ
ԳՅԱՌ — գառ
ԳՈՒՊԷԹ — գմբեթ
ԳՌՈՒԶ — գանգուր, խուճուճ, ձաղկ, նուրբ, ստվար

Դ.
Դ — ընդ նախդրի հապավված ձևը, դիմաց, փոխարեն, հետ, նկատմամբ, դեպի, միջով, մեջ, տակ
ԴԱՐԱ — ձոր, կիրճ
ԴԱՐՊԱՍ — պալատ, ապարանք
ԴԵՆ — թե, եթե
Դէխ — դեհ, դի, կողմ
ԴՈՐ — սեր
ԴՈԻԶ — հարթ, ողորկ, ուղիղ
ԴՈՒՆԻէ — երկիր, աշխարհ
ԴՈՒՐԱՆԱԼ — հանգստանալ, հաճույք ստանալ, բավարարություն զգալ

Ե.
ԵԱԼԱԼԻ — ձայնարկություն Է
ԵԱՅՎԱՅ — սերկևիլ
ԵՐԻԹԱՑԵԱԼ — ցամաքած, սմքած
ԵՐԻՇ — քայլ

Զ.
ԶԱՂԱՐ — փոքրամարմին շան ցեղ
ԶԱՆ — այն (զայն)
ԶԱՆԵԶԱՆ — բազմաշնորհ
ԶԸԼՔ — ծամ
ԶԸՂԻ — ծամ, հյուսք, խոպոպ

Է.
ԷԳՈՒԱՆ — այգաբացի, առավոտի
ԷԶԱՐ — զարկեց, խփեց
ԷՂՎՆԻԿ — աղավնի

[ 177 ]

Թ.
ԹԱԶԷՆ — Նորը
ԹԱԼԵՄ — նետեմ
ԹԱԽԸՄ — համալիր, սարք
ԹԱՄԱՇԱ — տեսարան, դետք
ԹԱՐԿԻԿ ՏԱԼ — վերջ տալ
ԹԷՆ — թե, եթե
ԹԷՇԻ — իլիկ
ԹԷՊՏԻՐ — ճար, հնար, հնարամտություն, միջոց, միջոցառում, նաև՝ կարգադրություն, հորդոր, գնահատանք, նախապատրաստություն, պատրաստ
ԹԸԽ — թող
ԹԹՈԻՄ — դդում
ԹՕՇԱԿ — սնունդ, պարեն, պաշար

Ժ.
ԺՈՒՌ ԳԱԼ — շրջել, ման գալ

Ի.
ԻՇԱՐԱԹ ԿԱՆԵՍ — կակնարկես, ակնարկում ես
՚ԻՆ — Էին
ԻՏՈՒ — տվեց

Լ.
ԼԱՃ — կտրիճ
ԼԱՅԵԽ — վայել
ԼԵՇԿԷ — մուշտակ, մորթե զգեստ
ԼՈՒՐՋ — լաջվարդ, երկնագույն, բաց կապույտ
ԼՈՒՐ ՕՐ — լի օր, սովորական օր, ոչ կիրակի

Խ.
ԽԱԶՆԱՏԱՐ — գանձապետ, գանձապահ
ԽԱՊԱՐ — լուր, տեղեկաթյուն
ԽԵՇ — մաշկ, կաշի, այստեղ հավանաբար՝ խեղճ
ԽԷՐ — հայր
ԽԸՐԳԱԳՈՒ — կաթնասուն կենդանի
ԽԻԼԱՅ — պարգև, ընծա
ԽՈՒՇԿԻ — դարման, հարդ
ԽՈՒՐ — հոր, փոս, ԽՈՒՐԻՆՔ — հորենք, թաղենք, հողենք
ԽՕՌՏՕՏՕԶ — տե՞ս Քարտօտօզ
ԽՕՐՕՍ — աքլոր

Կ.
ԿԱԺ — կտոր, պատառ, նաև՝ թելի կապուկ, փունջ
ԿԱԺԵԼ — կտրել, փնջել
ԿԱՅԻԼ ԷԼԱՆ — հիացա՞ն, նախանձեցի՞ն
ԿԱՊԱՅ — պարեգոտ
ԿԱՊԱՆ — կիրճ, արգելք
ԿԵՆԷ — կրկին, վերստին
ԿԷՀԷՅԱՆՔ — գնում էինք, կերթայինք
ԿԸԼՈՒՐ — լցնում էր
ԿԸՅԻՃ — կտրիճ
ԿԷԼ — գայլ
ԿԷՆԷՐ — կենար, մնար
ԿԸՆԴԻ — խուզեցի
ԿԸՍԿԸՑՈՒՑԵԼ — կսկիծ պատճառել, կսկծեցնել
ԿԻՉ ԿԻՏԷՅԱՅ — հավանաբար աղավաղված բառ է, թերևս նշանակում է՝ ի՞նչ կտայիր
ԿՆՃԱԿ — խոզուկ, ԿՆՃԱՆԱԼ — խոզանալ
ԿՈՒՄԱՆ — հույս

Հ.
ՀԱԴԵԱ, ՀԱՆԴԻԱ — ընծա
ՀԱԼԱՒ — զգեստ
ՀԱԽ — վարձ
ՀԱՄԼՒՈՐ — հավանաբար՝ փոխնակ, փոռնակ, համկալ (եզների փոխանակաթյամբ աշխատող հողագործ), նաև՝ արատավոր
ՀԱՆԱՂԱ — փեսա
ՀԱՍՐԱԹ — կարոտ
ՀԱՒԱՅ — հույս, նաև՝ եղանակ, օդ
ՀԱՒԱՍ — հաճույք, ցանկություն, եռանդ, ավյուն, տրամադրաթյուն
ՀԱՓԸՐՄԱՆ — գլխաշորի տեսակ
ՀԵՌԷՅՒԷԼ — հորովել, գութաներգ
ՀէՐԿԱՆ — հայրիկին, հորը
ՀԻԼԻՆ — լիքը
ՀՈՌՈԼԱՅ — ձայնարկություն
ՀՈՒՔՄ — հրաման, իշխանություն
ՀՌՆՏԻԿ — գեղեցիկ
ՀՐՈԽԵՑԻՆ — ուղարկեցին
ՀՕԽԱ — ծանրաչափ

Ձ.
՛ՁԻ - ինձ

[ 178 ]

Ղ.
ՂԱՀՐԵՐ — վրդովել, բռնանալ, նեղացնել
ՂԱՏԻՖԱՅ — թավիշ, թավշյա կերպաս, նաև՝ թավշածաղիկ, անմեռուկ, անթառամ թավշենի, նախանձածաղիկ
ՂԱՐԱՍԱԿՂԱԼ — սևամորուս
ՂԱՐԻՊ — նժդեհ, պանդուխտ, օտարական
ՂԱՐՂ — շփոթ, մոլորություն, սուզում, ընկղմվելը, նաև՝ եղեգն.
ՂԱՐՂ ԼԻՆԵԼ — իրեն կորցնել, սուզվել, խորտակվել, խեղդվել
ՂԷԶԼ — չոր տերև, խաշամ
ՂԻԼԱՅ — խոսք, նվեր
ՂՈԻՄՐԻԿՈԻՄ — տատրակս, տատրակդ իմ
ՂՈԻՍԱՅ — վիշտ, ցավ, թախիծ, տրտմություն
ՂՈԻՐՊԱՆ, ՂՈԻՐԲԱՆ — մատաղ

Ճ.
ՃԱԶԱՅ, ՃԷԶԱՅ — փոխարինումն, պատիժ
ՃԱՄԵՐ — ճահճուտ, եղեգնուտ
ՃԱՆԻՄՍՆ — հոգյակ
ՃԱՊՈԻԿ — ճկուն, դյուրաշարժ, դլուրաթեք, ճարպիկ, արագաշարժ
ՃԵՂԲ — ճյուղ
ՃԸՄԱԼ — ճեմե՞լ
ՃՈԻԱՊ — պատասխան

Մ.
ՄԱԶԴԱ — փռոց, սփռոց
ՄԱՄԿԱՅ — մամիկի, տատիկի
ՄԱՆԴԻԼ — գլխաշոր, նաև՝ թաշկինակ
ՄԱՆՈՂԱՆ — հավանաբար՝ մոլորեցնող
ՄԱՍՈԻՍԵՆԻ — ճիպոտ, վարոց, երկար փայտ
ՄԱՍՏ — գույն
ՄԱՏԻՑԷՍ — մատիցս, իմ մատից
ՄԵԶԱՐ, ՄԵԶԵՐ — տոպրակ, փոքր պարկ
ՄԵԼ — երազանք, սեր
ՄԵՐԿԱՆ — մորը, մայրիկին
ՄԷՃԼԻՄ, ՄԵՋԼԻՍ, ՄԱՃԼԻՍ — հավաք, ժողով, խնջույք, ատյան, հանդիսարան, հանդես
ՄԷՅ — մեկ
ՄԸՌՋՈԻՄ - մրջյուն
ՄԻ — մեզ
ՄԻՃՆԱՅՆ — միջինը, միջակը
ՄՅԱԶ — մեջ
ՄՇՈԻՐ — անտեր
ՄՈԻԼՔ, ՄԼՔԵՐ — ունեցվածք, ունեցած-չունեցած, կալվածք
ՄՈԻՐԱՏ — իղձ
ՄՕՅՏԱՆ — ասպարեզ, հրապարակ, մրցադաշտ, խաղադաշտ
ՄՕՇՐԱՊԱՅԵԿ — ջրաման, գավաթ

Յ.
ՅԱՆՏԵՂ — այնտեղ
ՅԷՏՈՐ — դրա

Ն.
ՆԱԶԼԸ — նազելի, քնքուշ, նաև՝ սիրելի
ՆԱՇ — դագաղ
ՆԱՅ, ՆՅԱ, Նէ — և, ահա, վա՛հ
ՆԱՍԻՊ — ճակատագիր, հասանելիք, որ կանխորոշված Է ճակատագրով
՚ՆԴ — ընդ նախդիրի հապավված ձևը, տե՛ս ՚Դ
ՆՅԱ — ոչ
ՆՈԼՎԱ — նորից
ՆՕՇԸՊԱՅ — գավաթ, ջրաման
ՆՕՔՏԱՅ — սուր, սարսայր, սրություն

Շ.
ՇԱԹԱՅ — աշխատանքալին գործի՞ք
ՇԱԽԻՑ — շահեց
ՇԱՏԱՅ — գոտի, կամար
ՇԽՈԻԿ — շեյխ, մահմեդական կրոնավոր
ՇՈԻՇՏԱԿ — գլխաշոր, թաշկինակ
ՇՕՐԱՓԸՍԱԾ — անծանոթ բառ

Ո.
ՈՐԴՈՐ — հորդ, փարթամ, առատ
ՈԻՄՈԻՏ — հույս
ՈԻՆԱՅ — այնտեղ

Չ.
ՉԱԴՐ — վրան
ՉԱՅԻՐ-ՉԻՄԱՆ — մարգագետին
ՉԱՆԷՆ — ծնոտը
ՉԱՆՉՈԻԼ — թաթ
ՉԱՓՈԻԿ — ջրաման, աման

[ 179 ]

Պ.
ՊԱԼԱՍԱՆ — անուշահոտ ծաղկահյութ, բուժիչ հյութ, բուժաբույսերից պատրաստած բուրավետ հյութ, նաև՝ սփոփանք
ՊԱԼ-ՊԱԼ — շերտ-շերտ
ՊԱՂ — սառույց
ՊԱՂԱԿ — աչքը կկոցող, նաև՝ կոկոն
ՊԱՊԱ — հայր
ՊԻՍԱԿ — խայտոց, նաև՝ չալ, խատուտիկ
ՊԻՐՈՍ — գիտուն
ՊՒՒԼՊԻԼ — սոխակ
ՊՈԶԵՐՈԻՆ — սևերի, գորշ գուլնի
ՊՈՂ — ժայռ
ՊՈԻԼՊՈԻԼՈԻՄ — սոխակս, սոխակ իմ
ՊՌԵՐէ — ձայնարկություն

Ջ.
ՋԱՆԱՂԱ — հարս, բառացի՝ աղայի հոգյակը, նաև՝ հատուկ անուն
ՋԱՐԲԵՑԻՆ — փորձեցին
ՋԵՐԱՆ — գազել, եղնիկ, այծյամ
ՋՈԻԽՔ — ճյուղ
ՋՈԻՊԱ — մուշտակ

Ռ.
ՌԱՓԻԿ — ընկեր, բարեկամ, ուղեկից
ՌԵՏԻՆ — գազպեն, մեղր

Ս.
ՍԱԴԱՖ — փղոսկր, մարգարտախեցի
ՍԱԼԱՄ — կաքավ, նաև՝ ողջույն, շահ, տոկոս, ընդունարան
ՍԱՐԻԱԾՔ — գութանի սա՞րք, զարդ
ՍԱՖԱՐ — նվիրակ, զբոսանք
ՍԷՀՐԱՏ — սահման, սահմանագլուխ
ՍԷՅՎԱՆ — կոծ
ՍԷՅՐ — հանդես, տեսարան, մրցասպարեզ
ՍՈՍ — սեգ, հաղթ
ՍՈԻԼԴԱՆ — սուլթան, մահմեդական ցեղերի թագավոր

Վ.
ՎԱՐՄ — թակարդ
ՎՅԱՐ — վրա

Տ.
ՏԱԼ — ամբո՞ղջ, կտրել, հատել
ՏԱԼԱՊ — նենգություն, նաև՝ պատասխան
ՏԱՏԱ — հայր
ՏԵՏԵՏԱՓ — վաստակած, հոգնած
ՏԻՊԱԾ — նկարեն, նախշած
ՏՈՒՄԱՆ — մուժ, մառախուղ
ՏՕԼԱՊ — ջրհան անիվ, շերեփ
ՏՕՇԱԿ — ներքնակ

Փ.
ՓԱԹ — չափի միավոր, նաև՝ կտորեղեն, ծրարել, փաթաթել, պտույտ, շրջան
ՓԱՆՋԱՐԱ — լուսամուտ, պատուհան
ՓԱՐԱ — փող
ՓԱՐԸ — բարձր, վեր
ՓԷՇՔԵԱՇ — ընծա
ՓՈՂՈՑ — վզնոց, մանյակ

Ք.
ՔԱԿՈԻՌ — աղբ, աթար
ՔԱՄԱԼ — ընտիր
ՔԱՐՏՕՏՕՋ — մողես, քարաթոթոշ
ՔԱՐՔԱՇ — քար քաշելու հարմարանք, որ ճըգնավորի ինքնատանջումի միջոց է
ՔԱԻԵՐ — երաժշտական գործիք, նվագարան
ՔԵՔԼԻԿՈԻՄ — կաքավս, իմ կաքավ
Քէ — զորություն, ուժ
ՔԷՖ — տրամադրություն, խրախճանք
ՔԷՐՎԱՆՏ — կարավանդ, այդ կարավանը
ՔԻՄԽԱՅ — ընտիր կտոր
ՔՈՉԻՐ, ՔՅՈԻՉԻՐ — ծնկներ
ՔՈՎՏԻՆԻ — մեկուսի, առանձին
ՔՈԻՌ — զզվելի, գարշահոտ, նաև՝ ըմբոստ, անսաստ, ոխ, վրեժ
ՔՈԻՐՔՈՎ ՄՈԻՇՏԱԿ — մորթե մուշտակ
ՔՕՐՊԱՅ — փոքր

Օ.
ՕԼՈԻԽ — խողովակ